- Хор-хор
-
Хор-хор – аграрон бардуаг Уациллайы кæдæн кæй кодтой, уыцы стыр уалдзыгон бæрæгбоны нæмттæй иу, йæ бон уыдис стыр комдарæнты дыккаг дыццæг æмæ нысан кодта уалдзыгон æмæ æрвылазон хъæууонхæдзарадон куыстыты райдайæн. Хор-хор бæрæгбон кодтой хъæугуывдтæ, хæдзары куывдтæ, уыимæ æххæстгонд цыдысты къорд ритуалон архайды. Бæрæгбоны сæйрагдæр хай уыдис, бæрæгбоны фæтк æмæ æгъдау куыд амыдтой, афтæ зæххы хай бахуым кæнын æмæ дзы хор байтауын. Ацы фæтк баххæст кæныны хæс-иу уыдис, куыд уыцы бæрæгбоны «фысымтыл», афтæ фидæны азы бæрæгбон бацæттæ кæнынæн-иу кæй равзæрстой, уыдоныл дæр. Уыцы фæтк æмæ æгъдау ахицæн кæныны фæстæ-иу райдыдта хъаубæсты куывд, табу кодтой æмæ куывтой æппæт ирæн, æгас комæн æмæ хъæыбæстæн иумæйаг чи уыд, уыцы дзуæрттæм æмæ дауджытæм, æххæст-иу дзы кодтой худæджы магион æгъдæуттæ, фæсивæд-иу фæкафыдысты æмæ фæзарыдысты. Дыгурæттæ ирæттæй хъаудждæр, Хор-хоры бон бæрæг кодтой хæдзæртты, бинонты ‘хсан æмæ йæ хуыдтой «Хуми идайæн» – хуым кæныны куыстыты райдайыны бæрæгбон. Уыимæ бæрæгбоны сæйрагдæр хай дыгурмæ дæр уыдис ритуалон хуымгонд æмæ йæ байтыд. Уыцы ритуал-иу алы хæдзары хицау дæр ахицæн кодта йæхи зæххы хайы.
Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.